Z okazji stulecia Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich przypominamy ważne wydarzenia z historii naszej dyscypliny. W ramach cyklu "Medalowe polskie wiosła na igrzyskach" będziemy w każdym miesiącu jubileuszowego roku PZTW przybliżać jedną z dwunastu medalowych olimpijskich imprez, kulisy rywalizacji oraz sylwetki polskich medalistów. Pora na igrzyska w Moskwie w 1980 roku i dwa medale – srebro dwójki bez sterniczki i brąz czwórki ze sternikiem, które było udziałem m.in. obecnego prezesa PZTW Ryszarda Stadniuka. 

Igrzyska olimpijskie w stolicy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich zostały zbojkotowane przez wiele państw "zachodnich". M.in. nie wystąpili w nich sportowcy z USA, Kanady, Norwegii czy RFN. Miało to związek z tzw. zimną wojną, a bezpośrednim pretekstem była interwencja ZSRR w Afganistanie. Łącznie w Moskwie nie było reprezentacji aż 63 państw (w tym Chińskiej Republiki Ludowej). ​W sumie rywalizowano w 203 konkurencjach w 21 dyscyplinach.

Polacy zdobyli łącznie na nich 32 medale, z czego trzy złote, 14 srebrnych i 16 brązowych. W tym dorobku swój udział miało wioślarstwo. PZTW wystawiło w Moskwie 10 osad. Co ciekawe wszyscy panowie z czwórki ze sternikiem byli też członkami ósemki, lecz w tej konkurencji odpadli w eliminacjach.

Grzegorz Stellak, Adam Tomasiak, Grzegorz Nowak, Ryszard Stadniuk i Ryszard Kubiak (sternik) w pierwszym przedbiegu zajęli drugie miejsce z czasem 6:47.61 i o finał A musieli walczyć w repasażu. Wygrali reprezentanci Niemieckiej Republiki Demokratycznej (6:44.49).

W repasażu tylko dwie osady kwalifikowały się do finału, ale biało-czerwoni nie pozostawili złudzeń – wygrali z czasem 6:32.28 i wyprzedzili drugich Szwajcarów o trzy sekundy.

Finał A, który miał miejsce 27 lipca, stał na bardzo wysokim poziomie. Wszystkie osady wspięły się na wyżyny, ale bezkonkurencyjni byli Niemcy, z którymi nasi zawodnicy przegrali w pierwszym przedbiegu. Zwycięzcy uzyskali 6:14.51. Drudzy reprezentanci Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich byli niemal pięć sekund wolniejsi (6:19.05), a Polacy dopłynęli na trzecim miejscu (6:22.52), z bezpieczną przewagą nad czwartymi Hiszpanami (6:26.23).

Jeszcze więcej emocji przysporzyły polskim kibicom Małgorzata Dłużewska i Czesława Kościańska. W pierwszym przedbiegu zdeklasowały rywalki – zwyciężyły z czasem 3:56.08 i wyprzedziły o ponad osiem sekund Rumunki, a o ponad 16 sekund Węgierki. Pierwsze miejsce dało oczywiście awans do finału A.

W nim, 26 lipca, doszło do niebywałych emocji. Biało-czerwone miały olbrzymią szansę na złote medale, jednak przegrały o pół sekundy z Niemkami (zwyciężczynie miały czas 3:30.49, a Polki 3:30.95). Brąz przypadł Bułgarkom (3:32.39).

Konsultacja merytoryczna: Tomasz Waszczuk

***
Małgorzata Dłużewska (ur. 1 sierpnia 1958 w Koronowie) - wielokrotna mistrzyni Polski w różnych osadach. Największe sukcesy święciła w parze z Czesławą Kościańską. Oprócz srebra olimpijskiego w Moskwie, obie wywalczyły brąz (1979) i srebro (1982) mistrzostw świata. Jest matką Marty Wieliczko, mistrzyni świata i Europy w czwórce podwójnej z 2018 roku.

Czesława Kościańska (ur. 22 maja 1959 w Tczewie) - także była wielokrotną mistrzynią kraju i zdobywała wspomniane wyżej medale z Dłużewską. Brała również udział w igrzyskach olimpijskich w Seulu w 1988 roku w czwórce. Rok później zakończyła karierę.

Adam Tomasiak (ur. 15 lutego 1953 w Biesalu) - Największe sukcesy odnosił w parze z Grzegorzem Nowakiem. Razem zdobyli brąz mistrzostw świata w 1978 w dwójce ze sternikiem (Ryszard Kubiak). Cała trójka znalazła się w "brązowej" osadzie IO 80. Jego żoną jest olimpijka Bogusława Kozłowska.

Grzegorz Nowak (ur. 1 listopada 1954 w Luboniu) - Wielokrotnie był mistrzem Polski w dwójce ze sternikiem. Największe sukcesy odnosił w parze z Adamem Tomasiakiem.

Grzegorz Stellak (ur. 11 marca 1951 w Płocku) - Pięciokrotnie był mistrzem Polski w różnych osadach[2]. Brał udział w trzech igrzyskach olimpijskich. W 1972 w ósemce i w 1976 w dwójce ze sternikiem zajmował szóste miejsce. Największe sukcesy odnosił w parze z Ryszardem Stadniukiem. Razem zdobyli srebrny medal na mistrzostwach świata w 1975 w dwójce ze sternikiem (funkcję tę pełnił Ryszard Kubiak). Cała trójka znalazła się w czwórce ze sternikiem, która w 1980 wywalczyła brązowy medal. Po zakończeniu kariery sportowej był m.in. trenerem, a w latach 2004–2012 prezesem Płockiego Towarzystwa Wioślarskiego "Budowlani" (2004–2012). Wyróżniony tytułem płocczanina roku (2009).

Ryszard Stadniuk (ur. 27 października 1951 w Szczecinie) - Wielokrotnie był mistrzem Polski w różnych osadach. Brał udział w IO 76. Największe sukcesy odnosił w parze z Grzegorzem Stellakiem. Razem zdobyli srebro mistrzostw świata w 1975 w dwójce ze sternikiem (Ryszard Kubiak). Cała trójka znalazła się w "brązowej" osadzie IO 80. Po zakończeniu kariery został działaczem sportowym –od 1996 roku pełni funkcje prezesa Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich, przewodniczy również Europejskiej Federacji Wioślarskiej.

Ryszard Kubiak (ur. 22 marca 1950 w Bydgoszczy) – Jako sternik brał udział w trzech igrzyskach olimpijskich (Monachium 1972, Montreal 1976, Moskwa 1980). Dwa razy stawał na podium mistrzostw świata jako sternik dwójki, zdobywając srebro w 1975 (płynęli także Ryszard Stadniuk i Grzegorz Stellak) oraz brąz w 1978 (Grzegorz Nowak i Adam Tomasiak). W Moskwie cała piątka znalazła się w składzie "brązowej" osady.